Jaskra to wspólna nazwa dla różnych mechanizmów prowadzących do powolnego ale trwałego uszkodzenia nerwu wzrokowego i utraty wzroku. Jaskra może rozwijać się przez wiele lat (nawet 20-30 lat) bez żadnych objawów a pierwsze skutki choroby pojawiają się późno. Dlatego tak ważne jest zrozumienie istoty schorzenia i okresowe badania okulistyczne. Dzięki profilaktyce można
odpowiednio wcześnie wykryć zagrożenie i zapobiec skrytemu rozwojowi jaskry przez odpowiednie leczenie. Jaskra zwykle kojarzona jest z wysokim ciśnieniem w oku. Jednakże w niektórych przypadkach ciśnienie w oku jest prawidłowe a zmiany w nerwie wzrokowym duże. (jaskra niskiego ciśnienia)
Objawy, na które warto zwrócić uwagę to światłowstręt, łzawienie,bóle oczu i głowy,koła tęczowe wokół źródeł światła. Dodatkowym obciążeniem jest obecność jaskry w rodzinie, choroby takie jak cukrzyca, zaburzenia tarczycowe, choroby układu krążenia (nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, migrena, objaw Raynauda (marznące dłonie i stopy), wady wzroku (krótkowzroczność, nadwzroczność)
Istnieje grupa pacjentów, którzy nigdy nie skarżyli się na oczy, a pierwszym objawem jaskry jest tzw. ostry atak jaskry wywołany nagłym wzrostem ciśnienia w oku. Pacjent odczuwa silny ból oka, oko jest zaczerwienione, z szeroką źrenicą, płytką komorą przednią, gorszym widzeniem. Skłonność do takich objawów można potwierdzić lub wykluczyć w badaniu okulistycznym.
Najczęstsze typy jaskry to jaskra pierwotna otwartego kąta i jaskra pierwotna zamykającego się kąta.
Podstawowym badaniem diagnostycznym w jaskrze jest pomiar ciśnienia w gałce ocznej. Wykonuje się również badanie ostrości wzroku, ocenia przedni odcinek, soczewkę, dno oka w lampie szczelinowej, pole widzenia, gonioskopię, pachymetrię (grubość rogówki), OCT jaskrowe (GDX, HRT).
OCT jaskrowe ocenia grubość warstwy włókien nerwowych w nerwie wzrokowym i budowę tarczy nerwu wzrokowego. Są to badania obrazowe przydatne do wczesnego wykrycia i oceny postępu jaskry a jednocześnie nieinwazyjne. Dużo wnoszą do całego programu profilaktycznego ponieważ ukazują bardzo wczesne zmiany w nerwie wzrokowym. Celem leczenia jaskry
jest utrzymanie ciśnienia wewnątrzgałkowego na takim poziomie aby zahamować pogłębianie uszkodzenia nerwu wzrokowego, chronić włókna nerwowe nerwu wzrokowego, poprawić przepływ krwi w naczyniach gałki ocznej.
W zależności od oceny stanu oka stosuje się leczenie farmakologiczne, a w wybranch przypadkach laseroterapię lub leczenie operacyjne.